2016 De Messias

Toelichting

Op 16 april 2016 vond in de hervormde kerk van Oene de première plaats van het project De Messias, geschreven door dirigent Cor van Leeuwen uit Vaassen. Het koor werd begeleid door Kamerorkest d’Accordo uit Vaassen. De Messias is een liedcyclus die het verhaal van de Here Jezus vertelt. Voor de cyclus zijn teksten uit de Bijbel gekozen waarin Jezus zelf vertelt wie Hij is en wat zijn taak in deze wereld is. De teksten werden in liedvorm gegoten door dirigent Cor van Leeuwen en zijn echtgenote Ina. Cor schreef er vervolgens de koormuziek bij.
“Het zijn prachtige melodieën.” vertelt Wim Schuring, voorzitter van het koor, “Het verhaal van Jezus begint in dit grootse koorwerk met het bezoek dat de twaalfjarige Jezus aan de tempel brengt en waar voor het eerst blijkt welke opdracht Hij heeft. We horen Jezus als Hij in de Bergrede de mensen bemoedigend toespreekt en als Hij zijn leerlingen voorhoudt elkaar lief te hebben. Maar we zijn ook getuige van de lijdensweg die Hij moet gaan, zijn kruisiging en zijn sterven. Natuurlijk eindigt De Messias met de opstanding en de hemelvaart van Jezus.”
Pianist Erik Korterink vertelt: “In een van de instrumentale gedeeltes, getiteld ‘De Nacht’ (de nacht van de opstanding), zit een prachtige melodie, die begint in de piano maar wordt overgenomen door de althobo. De melodie verandert halverwege van mineur in majeur, waarmee de overgang van dood naar leven wordt gesymboliseerd. Heel mooi gedaan.”

Geschiedenis

Cor en Ina, zijn echtgenote, schreven zo’n 25 jaar geleden samen de teksten voor deze liedcyclus, en Cor schreef daar vervolgens de muziek bij. “We voerden het werk destijds maar een keer uit: ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van het jongerenkoor Abia uit Schipluiden (bij Delft) waarvan ik destijds dirigent was en waarin Ina als koorlid meezong.” Daarna raakte het werk een beetje in de vergetelheid totdat een vriend onlangs een cd opstuurde. Van een oud cassettebandje had hij de opname van dat ene, bijzondere concert kunnen restaureren. Van Leeuwen: “Ik werd weer geraakt door de compositie en ging in mijn archief op zoek naar de partituur. Samen met mijn vrouw hebben we de teksten weer onder de loep genomen en gedeeltes verbeterd of herschreven. Voor Jubilate Deo werd ook een heel nieuw koorarrangement en een nieuwe orkestbegeleiding geschreven.”

De Messias en The Messiah

De compositie is in zekere zin vergelijkbaar met The Messiah van Händel: “Ik wil De Messias niet op dezelfde hoogte plaatsen als The Messiah, maar overeenkomsten zijn er zeker. Beide composities zijn voor koor en orkest, beide bestaan ze uit een groot aantal delen die samen het verhaal van Jezus vertellen.” Verschillen zijn er ook natuurlijk: Händel’s werk kent bijvoorbeeld ook solisten die een beschouwende rol hebben. In De Messias gaat het (met uitzondering van de Proloog en de Epiloog) louter om de woorden van Jezus, die door het koor, zonder inzet van solisten, worden gezongen. Overigens is in deze gerenoveerde editie van De Messias ook een nieuw gecomponeerd deel opgenomen. “Tussen de selectie van uitspraken van Jezus, die we 25 jaar geleden maakten, misten we nu toch eigenlijk wel de kern van het evangelie: de Bergrede. We hebben daarom nog een lied toegevoegd, dat nu als kern fungeert van de liedcyclus: Gezegend zijn jullie, want het Koninkrijk komt.”